UWAGI O PRAWIENotatki o prawie

ANALIZA PROJEKTU USTAWY PRAWO WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ, 17 maja 2022

Projekt Ustawy Prawo własności przemysłowej („Projekt”), opracowany w Ministerstwie Rozwoju i Technologii („Ministerstwo”), trafił pod koniec kwietnia do konsultacji społecznych, które mają potrwać do końca maja[1]. Według założeń nowe rozwiązania mają zostać uchwalone jesienią 2022 roku, zatem obowiązywałyby od jesieni 2023 r., bowiem w Projekcie przewidziano 12 miesięczny okres vacatio legis. Zgodnie ze stanowiskiem ministra Rozwoju[2]: Naszym celem jest opracowanie, w dialogu ze środowiskami biznesowymi i naukowymi, systemu ochrony prawa własności przemysłowej na miarę potrzeb nowoczesnej, cyfrowej gospodarki. Chcemy, aby dzięki nowym regulacjom, korzystający z systemu ochrony własności przemysłowej przedsiębiorcy i innowatorzy, w tym szczególnie sektor MŚP, mogli skutecznie chronić innowacyjne rozwiązania i czerpać z nich optymalne korzyści ekonomiczne[3]. Niniejszym artykułem rozpoczynamy trzyczęściową serię artykułów przybliżających wybrane, istotne treści Projektu, opartą na klasyfikacji rozwiązań ze względu na ich skutek, modyfikacja obowiązujących przepisów Ustawy Prawo własności przemysłowej („PWP”) albo nowość w systemie ochrony własności przemysłowej.

I. Ogólne założenia Projektu

Projekt opiera się w głównej mierze na założeniu ujednolicenia przepisów PWP, usunięciu zbędnych zdublowań regulacji prawa UE, premiowaniu innowacyjności przedsiębiorców, ujednoliceniu i zmniejszeniu opłat za udzielenie ochrony przedmiotom własności przemysłowej, uwzględnieniu najnowszych trendów technologicznych, jak cyfryzacja i elektronizacja w gospodarce, rozwoju alternatywnego rozwiązania sporów oraz odbiurokratyzowaniu i przyspieszeniu postępowań przed Urzędem Patentowym RP („Urząd”). Przepisy Projektu w tym celu m. in. skracają z około 20-24 miesięcy do około 12 miesięcy czas na uzyskanie ochrony na wzór użytkowy, skracają z 3 miesięcy do 2 miesięcy okres na wnoszenie sprzeciwu do zgłoszenia znaku towarowego, skracają z 9 miesięcy do 6 miesięcy okres, w którym Urząd jest obowiązany sporządzić sprawozdanie ze stanu techniki[4].

II. Wprowadzane modyfikacje przepisów: 1) prawa i obowiązki, 2) procedury, w tym postępowania i opłaty, 3) przepisy o Urzędzie

Projekt stanowi de facto nową ustawę dotyczącą PWP, jego treść opiera się w dużej mierze na modyfikacji obowiązujących już przepisów, o czym poniżej, ale również wprowadza nowe, nieznane dotąd polskiemu PWP rozwiązania prawne albo w całości przenosi zastane regulacje. Co ważne, proponuje się zmianę systematyki całej PWP.

1. Prawa i obowiązki

Oznaczenie geograficzne – definicja. Na gruncie obecnej PWP nie zarejestrowano żadnego oznaczenia geograficznego. Projekt ogranicza się do towarów nierolnych (np. rękodzieło), z jednoczesnym wyłączeniem usług[5]. Towary nierolne nie obejmują produktów sektora wina, aromatyzowanych produktów sektora wina, napojów spirytusowych, produktów rolnych i środków spożywczych, jak również naturalnych wód mineralnych i wód źródlanych. Rada do Spraw Regionalnych Nazw Produktów Nierolnych. Organ opiniodawczo-doradczy Urzędu. Decyzje w przedmiocie zmiany prawa z rejestracji oznaczenia geograficznego, unieważnienia tego prawa, będą wydawane po zasięgnięciu opinii tej Rady. Regulamin racjonalizacji. Wykreślono przepisy o możliwości jego wprowadzenia i minimalnej treści. Przedsiębiorca może wprowadzić regulamin w świetle panujących innych regulacji, powinien jednocześnie zachować swobodę odnośnie wprowadzania procedur przyjmowania wynalazków i wynagradzania ich twórców. Stan prawny przy ocenie zgłoszenia prawa. Przy rozpatrywaniu wniosku o udzielenie prawa ochronnego, dodatkowego prawa ochronnego, prawa z rejestracji obowiązuje stan prawny z daty zgłoszenia prawa do Urzędu. Przeniesienie prawa na nabywcę. Prawo nabywcy danego wynalazku do otrzymania decyzji przenoszącej na niego prawo wyłączne. Ponadto, przeniesienie prawa do zgłoszenia przedmiotu własności przemysłowej (prawo pierwszeństwa) np. wynalazku, będzie równoznaczne z wejściem nabywcy we wszystkie prawa i obowiązki wynikające z przedmiotowego zgłoszenia na tym etapie. Wspólne prawo ochronne. Usunięto kategorię prawa „wspólne prawo ochronne”. Jednocześnie strony mogą zawrzeć umowę o wspólności praw, jednakże nie będzie np. wymogu przedstawienia w Urzędzie regulaminu używania znaku towarowego. Współwłasność prawa wyłącznego będzie w pierwszej kolejności podlegało reżimowi umownemu, a w razie jej braku – przepisom Kodeksu cywilnego o współwłasności w częściach ułamkowych. Współuprawnieni z prawa wyłącznego. Wprowadza się prawo pierwokupu dla współuprawnionych z prawa wyłącznego. Wspólny znak towarowy i gwarancyjny znak towarowy. Dodano przepis, zgodnie z którym zmiany regulaminu używania tych znaków stają się skuteczne z dniem dokonania wzmianki w rejestrze znaków towarowych. Udzielenie patentu. Projekt odchodzi od warunkowego charakteru decyzji o udzieleniu patentu na dany wynalazek. Udzielanie licencji. Zrezygnowano z pobierania opłaty od wniosku o wpis licencji w rejestrach Urzędu. Możliwość używania oznaczenia „lic.” rozszerzono na wszystkie przedmioty prawa wyłącznego (patenty, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne, topografie układów scalonych). Ujednolicono możliwości dochodzenia roszczeń przez licencjobiorców, bez względu na przedmiot ochrony prawa wyłącznego. Patent europejski.  Projekt włącza regulacje o patencie europejskim do PWP – obecnie są one ujęte  ustawą z dnia 14 marca 2003 r. o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz skutkach patentu europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Konwersja znaku towarowego. Unijne znaki towarowe nie mogą mieć daty pierwszeństwa wcześniejszej niż data przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. Wzór użytkowy. Uproszczono definicję wzoru użytkowego i katalogu rzeczy niepodlegających pod ww. definicję[6]. Zgłoszenia wzorów użytkowych nie będą publikowane. Informacja o wzorze użytkowym będzie publikowana dopiero w periodyku Urzędu „Wiadomości Urzędu Patentowego” po udzieleniu prawa z rejestracji wzoru użytkowego. Roszczenia uprawnionego. Są one jednolite dla wszystkich przedmiotów praw wyłącznych. Katalog roszczeń uzupełniono o roszczenie o usunięcie skutków naruszenia. W przypadku roszczenia odszkodowawczego usunięto wymóg dowodzenia zawinionego naruszenia. W zakresie podania informacji o wyroku do publicznej wiadomości decyzja o sposobie podania oświadczenia do publicznej wiadomości jest pozostawiona sądowi, co pozwala na elastyczne podejście, adekwatne do konkretnej sytuacji.

Puentując tę część serii należy wskazać, że w Projekcie[7] przyjęto, iż ustawa wejdzie w życie w terminie i na zasadach określonych w ustawie pn. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo własności przemysłowej (Ustawa wprowadzająca). Konsultacje społeczne, opinie oraz prace parlamentarne mogą wprowadzić przepisy przejściowe w Ustawie wprowadzającej, istotne dla przedsiębiorców, o czym będziemy informować. W drugim artykule będziemy kontynuować opis modyfikacji obowiązujących przepisów (w zakresie punktów 2 i 3). Omawiane zagadnienia mogą przybrać inną formę albo ulec wykreśleniu w wyniku całego procesu legislacyjnego.

Jan Akimenkow
aplikant radcowski
T: +48 71 780 31 00
E: akimenkow@millercanfield.com

[1] MRiT kieruje do konsultacji społecznych nowy projekt prawa własności przemysłowej – Inwestycje.pl,

[2] wywiad z wiceministrem , wyjaśniający m. in. założenia i cele Projektu, wpływ PWP na innowacyjność gospodarki dostępny tu: Nowy projekt o własności przemysłowej. Golecki: Innowacyjność zaczyna się od prawa [WYWIAD] – GazetaPrawna.pl,

[3]Nowe Prawo Własności Przemysłowej. Celem gospodarka oparta na wiedzy i innowacyjnych technologiach – Ministerstwo Rozwoju i Technologii – Portal Gov.pl (www.gov.pl),

[4] w Europejskim Urzędzie Patentowym, zgodnie z Konwencją o patencie europejskim, do każdego europejskiego zgłoszenia patentowego sporządza się sprawozdanie z poszukiwań stanu techniki zazwyczaj w terminie 5 miesięcy od zgłoszenia,

[5] tytułem ciekawostki – z badania przeprowadzonego przez Insight Consulting z dnia 18 lutego 2013 r. wynika, że z 31 państw europejskich, tylko 14 posiada krajowe regulacje prawne zapewniające ochronę oznaczeniom geograficznym na produkty nierolne,

[6] zgodnie z Projektem: Wzorem użytkowym jest nowe i nadające się do przemysłowego stosowania rozwiązanie o charakterze technicznym. Wyłączenia objęte są art. 112 Projektu,

[7] całość Projektu, wraz z uzasadnieniem i oceną skutków regulacji dostępne jest tu: Projekt (rcl.gov.pl).

Zastrzeżenie: Niniejsza publikacja została przygotowana dla klientów i współpracowników kancelarii Miller Canfield na podstawie faktów i informacji aktualnych w dacie jej wydania, które mogą ulec zmianie. Celem publikacji jest zwrócenie uwagi na wskazane w niej zmiany prawne i nie powinna stanowić wyłącznej podstawy do podjęcia jakiejkolwiek decyzji dotyczącej określonego kierunku działania. Informacje te nie mogą być traktowane jako porada prawna ani nie zastępują szczegółowej opinii prawnej w konkretnej sprawie. W każdym przypadku należy skorzystać z usług doradców prawnych w celu weryfikacji, czy odpowiednie przepisy prawa mają zastosowanie do określonej sytuacji.