Pierwszym przepisem prawa Unii Europejskiej
wprowadzającym szczególne obowiązki dla
pośrednich naruszycieli praw własności
intelektualnej jest art. 8 ust 3 dyrektywy
2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z
dnia 22 maja 2001 r. o prawach autorskich i
pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym.
Stanowi on, iż państwa członkowskie zapewnią
podmiotom praw autorskich możliwość
wnioskowania o wydanie nakazu przeciwko
pośrednikom, których usługi są wykorzystywane
przez stronę trzecią w celu naruszenia praw
autorskich lub pokrewnych. Rozwiązanie takie
zostało powielone w odniesieniu do praw własności
przemysłowej w art. 11 zdanie trzecie dyrektywy
2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z
dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania
praw własności intelektualnej. Ustawodawca polski,
implementując dyrektywę 2004/48/WE do polskiego
porządku prawnego, pominął regulacje
transponujące art. 11 zdanie trzecie, uznając, iż
cel ten spełniają już przepisy Kodeksu cywilnego, w
tym art. 422 k.c. przewidujący deliktową
odpowiedzialność podżegaczy, pomocników i osób,
które świadomie skorzystały z wyrządzonej szkody.
Zgodnie z orzecznictwem Trybunału
Sprawiedliwości UE obowiązki pośredników są
niezależne od przypisania im odpowiedzialności za
naruszenie, a więc nie ma konieczności postawienia
pośrednikowi jakiegokolwiek zarzutu, nawet
niedochowania należytej staranności. Ponadto,
celem powyżej wskazanych przepisów UE jest
podjęcie działań skierowanych na zaprzestanie lub
ograniczenie naruszenia, nie dają one zaś podstawy
do odpowiedzialności odszkodowawczej. Natomiast
na gruncie art. 422 k.c. można domagać się
odszkodowania, ale nie podjęcia działania, które
ma zakończyć naruszenie. Przepis ten nie pozwala
zatem na osiągnięcie skutków, do jakich
zobowiązują wskazane dyrektywy UE.
Dnia 16 marca 2019 roku weszła w życie
nowelizacja ustawy Prawo własności przemysłowej
z dnia 30 czerwca 2000 roku („Nowelizacja”). Ma ona na celu implementację dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) 2015/2436 z 16 grudnia
2015 roku, której celem jest zbliżenie
ustawodawstw państw członkowskich odnoszących
się do znaków towarowych. Nowelizacja po raz
pierwszy wprowadza do polskiego systemu
prawnego pośrednią odpowiedzialność za
naruszenie praw własności intelektualnej. Czyni to
jednak jedynie w odniesieniu do naruszenia prawa
do znaku towarowego. Zgodnie ze znowelizowanym
art. 296 ust. 3 ustawy Prawo własności
przemysłowej wszelkie roszczenia, przysługujące w
razie naruszenia prawa ochronnego na znak
towarowy (a więc także roszczenia o
odszkodowanie i wydanie korzyści), można kierować
również „przeciwko osobie, która tylko wprowadza
do obrotu oznaczone już znakiem towarowym
towary, jeżeli nie pochodzą one od uprawnionego
albo osoby, która miała jego zezwolenie na
używanie znaku towarowego, jak również
przeciwko osobie, z usług której korzystano przy
naruszeniu prawa ochronnego na znak towarowy”.
Przepisu tego nie stosuje się do osób, których
odpowiedzialność wyłączona jest na podstawie art.
12-15 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu
usług drogą elektroniczną, a więc usługodawcy
świadczący usługi drogą elektroniczną nie będą
odpowiedzialni za transmisję lub przechowywanie
danych naruszających znak towarowy, o ile
spełniają warunki określone we wspomnianej
ustawie.
Ustawodawca podjął próbę uregulowania
obowiązków pośrednich naruszycieli praw własności
intelektualnej, jednakże uczynił to wyłącznie w
odniesieniu do naruszenia znaku towarowego.
Ponadto, wprowadził możliwość dochodzenia
roszczeń pieniężnych od pośredników, którzy często
nie są naruszycielami, co nie znajduje oparcia w
prawie UE. Dodatkowo zaś wyłączono
odpowiedzialność pośredników internetowych, co
również nie znajduje uzasadnienia w prawie UE.
Tym samym prawo polskie nadal pozostaje w stanie
niezgodności z prawem UE.
MILLER CANFIELD
W. BABICKI, A. CHEŁCHOWSKI I WSPÓLNICY SP.K.
ul. Batorego 28-32
81-366 Gdynia
Tel. +48 58 782-0050
Fax +48 58 782-0060
gdynia@pl.millercanfield.com
ul. Nowogrodzka 11
00-513 Warszawa
Tel. +48 22 447-4300
Fax +48 22 447-4301
warszawa@pl.millercanfield.com
ul. Skarbowców 23a
53-125 Wrocław
Tel. +48 71 780-3100
Fax +48 71 780-3101
wroclaw@pl.millercanfield.com
Zastrzeżenie: Niniejsza publikacja została przygotowana dla klientów i współpracowników kancelarii Miller Canfield. Ma ona na celu jedynie
przedstawienie streszczenia niektórych wydarzeń prawnych z wybranych dziedzin prawa. Z tego powodu informacje zawarte w niniejszej publikacji nie
powinny stanowić podstawy do podjęcia jakiejkolwiek decyzji dotyczącej określonego kierunku działania. Informacje te nie mogą też być traktowane
jako porada prawna ani nie zastępują szczegółowej opinii prawnej w konkretnej sprawie. W każdym przypadku należy skorzystać z usług doradców
prawnych w celu weryfikacji, czy odpowiednie przepisy prawa mają zastosowanie do określonej sytuacji.