W związku z rozbieżnościami na gruncie wykładni i stosowania przepisów prawa podatkowego podatnicy mają możliwość uzyskania urzędowych interpretacji tychże przepisów. Funkcjonują przy tym dwa rodzaje interpretacji podatkowych: ogólne oraz indywidualne. Interpretacja ogólna jest pismem Ministra Finansów zawierającym wykładnię przepisów prawa podatkowego na tle zaistniałych rozbieżności powstałych wskutek stosowania tych przepisów przez podległe mu organy podatkowe. W doktrynie wskazuje się, że interpretacje ogólne tak naprawdę nie są wiążące dla nikogo – ani dla organów podatkowych, ani dla podatników, płatników i inkasentów. Wykładnia urzędowa nie może być bowiem podstawą decyzji podatkowych wobec obywateli i innych podmiotów prawa.
Jednakże zastosowanie się do niej przez podatnika, chociaż nie ma on formalnie takiego obowiązku, powoduje objęcie go ochroną prawną tylko z tego względu, że postępował w zaufaniu do stanowiska wyrażonego w interpretacji urzędowej. Podobny skutek występuje w przypadku nieuwzględnienia tej interpretacji w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej przez organ podatkowy. Interpretacje indywidualne natomiast są aktami wydawanymi odpłatnie przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zawierającymi wykładnię przepisów prawa podatkowego w indywidualnym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym dotyczącym bezpośrednio wnioskodawcy. Celem instytucji indywidualnej interpretacji podatkowej jest złagodzenie ryzyka związanego z realizacją przez podatnika czy płatnika praw i obowiązków wynikających z ustaw podatkowych, zwłaszcza obowiązku samoobliczenia i wpłacenia należnego podatku. Z istoty interpretacji wynika, że nie rodzi ona dla zainteresowanego wiążących skutków prawnych.
Zastosowanie się do interpretacji zależy od woli zainteresowanego. Co istotne, dla objęcia ochroną wynikającą z interpretacji podatkowych kluczowe są tożsamość stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku oraz tego, który zaistniał w rzeczywistości, jak również wypełnienie przez zainteresowanego obowiązków, które wynikają z treści udzielonej interpretacji.
Zatem indywidualna interpretacja podatkowa daje ochronę temu, kto o nią wystąpił, i to pod warunkiem, że się do niej zastosuje. Takiej ochrony podatnik nie może natomiast wywodzić z interpretacji udzielonej na wniosek swego kontrahenta. W przypadku interpretacji ogólnych możliwość zastosowania się do interpretacji ma każdy podmiot znajdujący się w sytuacji opisanej w interpretacji. Ochrona prawna wynikająca z interpretacji podatkowych wiąże się z konstrukcją zasady nieszkodzenia (art. 14k–14m Ordynacji Podatkowej), której zakres stosowania jest dosyć wąsko ujmowany. Ochrona prawna podmiotu korzystającego z interpretacji ogólnej, a także adresata interpretacji indywidualnej powoduje, że w zakresie związanym z zastosowaniem się do interpretacji, która uległa zmianie, której wygaśnięcie stwierdzono, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, nie wszczyna się wobec nich postępowania w sprawach karnych skarbowych, postępowania wszczęte w tych sprawach umarza się oraz nie nalicza się odsetek za zwłokę. Osoby te są jednak, co do zasady, zobowiązane do zapłaty podatku – gdyż obowiązek podatkowy wynika z mocy prawa, którego interpretacja nie zmienia.
Jednakże w pewnych wypadkach funkcja gwarancyjna interpretacji podatkowych obejmowała będzie także zwolnienie z podatku – dotyczyć to będzie sytuacji, w której interpretacja była powodem podjęcia przez konkretny podmiot określonych czynności kształtujących stan faktyczny. Taki zaś wpływ interpretacji na nieprawidłowe wykonanie zobowiązania możliwy będzie wówczas, gdy zdarzenie będące przedmiotem interpretacji nie wystąpiło jeszcze w momencie opublikowania interpretacji ogólnej lub doręczenia interpretacji indywidualnej. Muszą być zatem spełnione następujące warunki: zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się do interpretacji, która uległa zmianie, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej oraz skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po opublikowaniu interpretacji ogólnej albo po doręczeniu interpretacji indywidualnej.
Ochrona prawna wynikająca z interpretacji podatkowych nie obowiązuje w razie stwierdzenia przez organ podatkowy już po wydaniu interpretacji, że stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem tej interpretacji jest elementem czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w zakresie unikania opodatkowania lub decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, bądź też czynności mogących być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.