Przepisy prawa, a w szczególności przepisy Kodeksu cywilnego, określają szereg umów często występujących w praktyce obrotu gospodarczego. Należy jednak pamiętać, że przewidziane przez ustawodawcę rozwiązania nie zawsze odpowiadają intencji stron zamierzających podjąć pewne zobowiązania. W takiej sytuacji należy mieć na uwadze, że zgodnie z zasadą swobody umów strony mogą ukształtować łączący je stosunek prawny według swego uznania, o ile treść lub cel tego stosunku prawnego nie sprzeciwiają się jego właściwości, przepisom ustawy lub zasadom współżycia społecznego.
Korzystając ze wskazanej wyżej możliwości przedsiębiorcy mogą zawrzeć umowę o współpracy. Wskazana umowa nie jest zdefiniowana wprost przez przepisy ustawy, co daje stronom możliwość dostosowania jej treści do planowanego przedsięwzięcia. W omawianej umowie należy przede wszystkim określić, co jest przedmiotem regulacji. Strony mają w tym zakresie olbrzymią swobodę i mogą poddać postanowieniom umowy wszelkie istotne dla nich aspekty swojej działalności, o ile oczywiście jest to zgodne z przepisami prawa. Z kolei przedmiot umowy z reguły determinuje jej szczegółowość – na podstawie umowy o współpracy strony mogą zarówno ograniczyć się do wyrażenia intencji realizacji wspólnego przedsięwzięcia, bez podejmowania daleko idących zobowiązań, jak również mogą w sposób precyzyjny określić swoje wzajemne zobowiązania oraz konsekwencje ich niewykonania. Umowy o współpracę mogą być zawierane w celu realizacji jednego lub wielu przedsięwzięć. W praktyce obrotu często dochodzi do sytuacji, w której omawiana umowa określa jedynie pewne ramy współpracy dwóch podmiotów, natomiast konkretne ustalenia są realizowane na podstawie odrębnych umów.
Dobrą praktyką przy redagowaniu umów o współpracy jest uwzględnienie postanowień umożliwiających ich rozwiązanie. W takim przypadku obaj partnerzy mają pełną świadomość tego, jak zakończyć łączącą ich współpracę. Jeżeli strony nie uregulowały tej kwestii wprost w zawartym porozumieniu, wówczas umowa o współpracy wygasa wraz z upływem okresu, na jaki została zawarta. W przypadku, gdy strony nie określiły czasu obowiązywania łączącej ich umowy, wówczas każda ze stron ma prawo do jej wypowiedzenia.
W przypadku zawierania umów o współpracę warto również uregulować kwestię konsekwencji niewykonania podjętych przez strony zobowiązań. W przypadku umów zawartych przede wszystkim w celu wyrażenia pewnej intencji współdziałania, strony często zastrzegają, że nie biorą odpowiedzialności za rezultat swoich działań. Jeżeli przedmiot umowy wymaga większego zaangażowania stron i przewiduje podjęcie przez strony określonych działań lub osiągnięcie konkretnego celu, wówczas większa jest odpowiedzialność partnerów z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Jeżeli zawarta umowa o współpracy precyzyjnie określa wzajemne zobowiązania stron, a jeden z partnerów nie wykonał swojego zobowiązania, wówczas poszkodowany może na zasadach określonych w przepisach kodeksu cywilnego dochodzić odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zawartej umowy.
Podpisując umowę o współpracy należy pamiętać, że o jej charakterze prawnym nie decyduje nazwa umowy, ale przede wszystkim zawarte w niej postanowienia. Może dojść więc do sytuacji, w której strony nazywają podpisany przez siebie dokument umową o współpracy, a w rzeczywistości jest to typ umowy nazwanej regulowanej przez odpowiednie przepisy. Umowa o współpracy jest bardzo elastycznym i atrakcyjnym sposobem regulacji stosunków handlowych, lecz jak z każdego narzędzia, należy z niego korzystać w sposób rozważny i umiejętny – by mieć pewność co do skutku, jaki zostanie osiągnięty dzięki jej zawarciu.