W środę, 24 czerwca 2020 r. weszła w życie ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19, czyli tzw. tarcza antykryzysowa 4.0. Poniżej zwięźle sygnalizujemy wybrane zmiany wprowadzone przez ustawę, które w naszej ocenie mogą mieć dla Państwa znaczenie.
Zmiany w obszarze HR:
Możliwość otrzymania wsparcia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych także przez te podmioty, które, pomimo spadku obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19, nie objęły pracowników przestojem ekonomicznym albo obniżeniem wymiaru czasu pracy. W takiej sytuacji dofinansowanie wynagrodzenia pracowników będzie przysługiwać przez maksymalnie 3 miesiące na takich samych zasadach, jak w przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy do 80%, (a zatem do wysokości połowy wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia). Dofinansowanie nie będzie jednak przysługiwać do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Rozszerzenie możliwości wprowadzenia przestoju ekonomicznego oraz obniżenia wymiaru czasu pracy – Pracodawcy, u których wystąpił istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń w następstwie wystąpienia epidemii COVID-19 mają możliwość:
- obniżyć pracownikom wymiar czasu pracy maksymalnie o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie pracowników nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy przed jego obniżeniem.
- objąć pracowników przestojem ekonomicznym, przy czym wynagrodzenie płatne pracownikom objętym przestojem ekonomicznym może być obniżone nie więcej niż o 50% oraz nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.
Aby pracodawca mógł skorzystać z instytucji przestoju lub obniżenia wymiaru czasu pracy konieczne będzie porozumienie z działającymi w zakładzie organizacjami związkowymi. Obniżenie wymiaru czasu pracy albo objęcie pracownika przestojem ekonomicznym, może mieć zastosowanie w okresie do 6 miesięcy. Omawiana regulacja dotyczy wyłącznie przedsiębiorców, u których udział kosztów wynagrodzeń w przychodach wynosi więcej niż 30%.
Doprecyzowanie zasad wykonywania pracy zdalnej – Pracodawca może polecić wykonywanie pracy zdalnej, jeżeli pracownik ma umiejętności i możliwości techniczne oraz lokalowe do wykonywania takiej pracy i pozwala na to rodzaj pracy. Pracodawca powinien zapewnić narzędzia, materiały i obsługę logistyczną niezbędną do wykonywania pracy zdalnej. Pracownik może korzystać z własnych środków pod warunkiem zapewnienia bezpieczeństwa informacji, w tym danych osobowych oraz informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Na polecenie pracodawcy, pracownik wykonujący pracę zdalną ma obowiązek prowadzić ewidencję wykonanych czynności.
Możliwość udzielenia, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, zaległego urlopu wypoczynkowego (w wymiarze do 30 dni), nawet bez zgody pracownika. Regulacja ma na celu wyeliminowanie kumulacji urlopów niewykorzystanych za zaległe lata oraz urlopów nabytych w bieżącym roku kalendarzowym.
Możliwość wypowiedzenia umów o zakazie konkurencji w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii – Ustawodawca wprowadził uprawnienie do wypowiedzenia zakazu konkurencji obowiązującego po ustaniu danego stosunku prawnego na rzecz uprawnionych z tytułu zakazu konkurencji, a mianowicie pracodawców/zleceniodawców/zamawiających etc. Wypowiedzenie jest możliwe nawet jeśli nie ma o nim mowy w umowie o zakazie konkurencji. Po wypowiedzeniu, zakaz konkurencji przestaje obowiązywać ze wszystkimi tego konsekwencjami.
W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, pod warunkiem, że pracodawca silnie odczuł skutki kryzysu gospodarczego spowodowanego epidemią COVID-19, w związku z czym odnotował (15% lub 25%) spadek obrotów lub istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń, możliwe jest:
- Ograniczenie wysokości odpraw i innych świadczeń z tytułu ustania stosunku pracy oraz umów cywilnoprawnych do 10-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (a więc do 26 000 zł)
- Możliwość zawieszenia obowiązku tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS), dokonywania odpisów oraz wypłat świadczeń urlopowych; warunkowana zawarciem umowy z działającymi w zakładzie organizacjami związkowymi.
Przepisy „antyprzejęciowe”:
Kontrola przejęć spółek przez podmioty spoza OECD będzie obowiązywać przez 2 lata.
Regulacja obejmuje podmioty kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa, porządku i zdrowia publicznego m.in.:
- prowadzące działalność gospodarczą związaną np. z: energią elektryczną, telekomunikacją, przetwórstwem żywności, produkcją leków, materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją, świadczące usługi gromadzenia lub przetwarzania danych w chmurze obliczeniowej,
- tworzące oprogramowania wykorzystywane w usługach podstawowych dla społeczeństwa, takich jak: energia, zaopatrzenie w gotówkę, płatności kartą, transport etc.
Transakcje nabycia znacznej liczby udziałów (tj. co najmniej 20%) w takich spółkach będą podlegały kontroli Prezesa UOKiK. Kontrola przejęć ma dotyczyć przedsiębiorstw, których przychód na terytorium RP przekroczył równowartość 10 mln euro w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie.
Kredyt z dopłatą finansowaną przez BGK:
Wsparcie będzie kierowane do firm (mikro-, małych, średnich i dużych przedsiębiorstw), które w związku z sytuacją gospodarczą wywołaną pandemią COVID-19 utraciły płynność finansową lub są taką utratą płynności zagrożone.
Kredytu z dopłatą będą udzielać banki komercyjne i spółdzielcze, które zawrą umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK). Lista banków zostanie opublikowana na stronie internetowej BGK.
Wysokość wsparcia będzie warunkowana wielkością przedsiębiorstwa ubiegającego się o kredyt:
- Przedsiębiorca z sektora MŚP otrzyma dopłatę stanowiącą część odsetek należnych bankowi opowiadającą 2 punktom procentowym,
- Pozostali przedsiębiorcy otrzymają dopłatę stanowiącą część odsetek należnych bankowi
opowiadającą 1 punktowi procentowemu.
Maksymalna pomoc dla przedsiębiorcy z tego instrumentu, czyli dopłata, którą może uzyskać nie może przekroczyć – dla większości przedsiębiorców – wyrażonej w złotych równowartości 800 tysięcy euro brutto (uwzględniając kwotę dotychczasowej pomocy publicznej, z której skorzystał przedsiębiorca w związku z COVID-19).
Dopłaty będą wypłacane za okres nie dłuższy niż 12 miesięcy od zawarcia umowy kredytu z dopłatą.
Umowy kredytu z dopłatą będzie można zawierać do 31 grudnia 2020 r.