Jednym z istotnych problemów dla spółek
kapitałowych planujących przekształcenie w spółkę
osobową (chociażby w popularną ostatnio spółkę
komandytowo-akcyjną) jest kwestia zapłaty podatku
od
zgromadzonych
kapitałów
własnych.
Szczególnie, że w orzecznictwie nie ma zgodności
co do tego, czy przy takim przekształceniu środki
zgromadzone na kapitale zapasowym lub
rezerwowym w ogóle podlegają opodatkowaniu. Z
tego względu, warto zwrócić uwagę na wyrok
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w
Rzeszowie z dnia 6 listopada 2012 roku (sygn. akt I
SA/Rz 892/12), który wpisuje się w korzystną dla
podatnika i ostatnio dominującą linię orzeczniczą
(zob. także II CSK 522/08, II FSK 1935/10).
W przedmiotowej sprawie spór toczył się na tle
następującego stanu faktycznego. Wspólnicy spółki
z o.o. mieli zamiar przekształcić ją w spółkę
osobową. W poprzednich latach spółka osiągała
zysk, który zawsze był dzielony zgodnie z zasadami
określonymi w kodeksie spółek handlowych (dalej
jako
„k.s.h.”).
Najczęściej
zgromadzenie
wspólników podejmowało uchwałę, w której
decydowało o podziale zysku między wspólników w
formie dywidendy albo o jego przelaniu do kapitału
zapasowego lub innego funduszu. W związku z
planowanym przekształceniem zrodziło się pytanie
czy od środków zgromadzonych na kapitałach
własnych będzie należało odprowadzić podatek.
Zgodnie z dyspozycją art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z
2012 r. poz. 749 tj.): „Dochodem (przychodem) z
udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w
tym także wartość niepodzielonych zysków w
spółkach kapitałowych w przypadku przekształcenia
tych spółek w spółki osobowe; przychód określa się
na dzień przekształcenia” (podobnie art. 10 ust. 1 pkt
8 ustawy o CIT). Wojewódzki Sąd Administracyjny
w Rzeszowie w powoływanym wyroku orzekł, iż
zwrot „niepodzielone zyski” nie posiada swojej
definicji legalnej w żadnej z ustaw z zakresu
podatków. W związku z tym, jedynym możliwym
odniesieniem prawnym, mającym na celu
zdefiniowanie tego pojęcia jest kodeks spółek
handlowych (dalej jako „k.s.h.”), który reguluje tryb
podziału zysku uzyskanego w spółkach prawa
handlowego oraz definiuje jakie kwoty mogą
podlegać podziałowi (art. 192 k.s.h).
Zgodnie z art. 192 k.s.h. kwota podlegająca
podziałowi między wspólników nie może
przekraczać liczonych łącznie: zysku za ostatni rok
obrotowy, niepodzielonych zysków z lat ubiegłych
oraz kwot przeniesionych z utworzonych z zysku
kapitałów zapasowego lub rezerwowego, które mogą
być przeznaczone do podziału. Szczególnie istotne
jest rozróżnienie kategorii zysk niepodzielony z lat
ubiegłych i kapitał zapasowy lub rezerwowy.
Traktowane są one jako odrębne pozycje bilansowe,
przez co nie można ich utożsamiać. Tym bardziej,
nie można traktować kapitału zapasowego lub
kapitału rezerwowego jako składowej dla pojęcia
„zysk niepodzielony”. Sąd w swoich rozważaniach
podkreślił, że w przedmiotowej sprawie, w celu
dokonania właściwej wykładni, wskazane jest
posłużenie się normami wywodzącymi się z k.s.h.
Sąd uznał, że pomimo iż k.s.h. nie zawiera definicji
legalnej pojęcia „niepodzielonych zysków”, to
jednak
w
przypadku,
gdy
zysk
został
rozdysponowany zgodnie z umową spółki, np.
poprzez przekazanie go na kapitał zapasowy lub
rezerwowy, to nie może on być zaliczany do
kategorii zysków niepodzielonych.
Co więcej,
każdy dokonany podział zysków przez zgromadzenie
wspólników
spółki
z
ograniczoną
odpowiedzialnością, bez względu na to czy na skutek
dokonanego podziału środki pozostaną w spółce czy
też zostaną przeznaczone dla wspólników,
powodować będzie, że środki objęte uchwałą nie
będą traktowane jak zyski niepodzielone.
Podsumowując, przeprowadzona przez Wojewódzki
Sąd
Administracyjny
wykładnia
pojęcia „niepodzielone zyski” potwierdza wielokrotnie
prezentowane przez judykaturę stanowisko, że
przekazanie zysków na kapitał rezerwowy lub
zapasowy spółki wypełnia definicję „podzielenia
zysków” i tym samym art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych nie
powinien mieć zastosowania. Należy mieć nadzieję,
że przyszłości pogląd utrwalony w orzecznictwie
sądów administracyjnych zostanie także przyjęty
przez organy podatkowe.
MILLER, CANFIELD,
W. BABICKI, A. CHEŁCHOWSKI I WSPÓLNICY SP.K.
ul. Batorego 28-32
81-366 Gdynia
Tel. +48 58 782-0050
Fax +48 58 782-0060
gdynia@pl.millercanfield.com
ul. Nowogrodzka 11
00-513 Warszawa
Tel. +48 22 447-4300
Fax +48 22 447-4301
warszawa@pl.millercanfield.com
ul. Św. Mikołaja 7
50-125 Wrocław
Tel. +48 71 337-6700
Fax +48 71 337-6701
wroclaw@pl.millercanfield.com
Zastrzeżenie: Niniejsza publikacja została przygotowana dla klientów i współpracowników kancelarii Miller Canfield. Ma ona na celu jedynie przedstawienie
streszczenia niektórych wydarzeń prawnych z wybranych dziedzin prawa. Z tego powodu informacje zawarte w niniejszej publikacji nie powinny stanowić podstawy do
podjęcia jakiejkolwiek decyzji dotyczącej określonego kierunku działania. Informacje te nie mogą też być traktowane jako porada prawna ani nie zastępują
szczegółowej opinii prawnej w konkretnej sprawie. W każdym przypadku należy skorzystać z usług doradców prawnych w celu weryfikacji, czy odpowiednie przepisy
prawa mają zastosowanie do określonej sytuacji.