W uchwale o sygn. akt: I FPS 3/12 z 25 czerwca
2012 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie
7 sędziów orzekł, że eksport towarów ma miejsce
również wtedy, gdy procedura wywozu towarów
rozpoczyna się w kraju innym niż Polska. Uchwała
NSA została podjęta w rezultacie sporu między
organami podatkowymi a podatnikami odnośnie
kwalifikacji transakcji polegających na wywozie
towarów poza Unię Europejską w taki sposób, że
odprawa celna jest dokonywana w innym niż Polska
kraju unijnym. Podatnicy chcieli traktować taką
transakcję jako eksport, organa podatkowe
nakazywały rozpoznawać wewnątrzwspólnotową
dostawę towarów do kraju, w którym odbywa się
odprawa i później eksport towarów z tego kraju.
Stanowisko organów podatkowych oznaczało
konieczność rejestracji dla potrzeb VAT w kraju, w
którym dokonywana jest odprawa.
W podjętej uchwale sąd stwierdził, że:
- W świetle art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 11 marca
2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr
54, poz. 535 ze zm.) w brzmieniu
obowiązującym w 2010 roku warunek „wywozu
towarów z terytorium kraju poza terytorium
Wspólnoty” jest spełniony nie tylko wtedy, gdy
procedura wywozu towarów, o której mowa w
art. 161 Wspólnotowego Kodeksu Celnego,
rozpocznie się poprzez zgłoszenie do wywozu
złożone w urzędzie celnym położonym na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. - Dla zastosowania przez podatnika stawki 0% w
Polsce z tytułu eksportu towaru konieczne jest,
aby miejscem dostawy tej czynności była
Polska, co wymaga wykazania, że wywóz tego
towaru poza obszar Unii Europejskiej następuje
– stosownie do art. 22 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. – w
ramach transportu, który rozpoczął się na
terytorium Polski, w wykonaniu czynności określonej w art. 7 ustawy. Zgłoszenie towaru do
procedury wywozu towarów, o której mowa w
art. 161 Wspólnotowego Kodeksu Celnego, w
krajowym urzędzie celnym należy traktować
jako niewątpliwy dowód rozpoczęcia takiego
transportu na terytorium Polski, nie mający
jednak charakteru wyłącznego.
Sąd zwrócił uwagę, że kwestia ustalenia miejsca
rozpoczęcia procedury wywozu, w rozumieniu
przepisów celnych, nie jest zasadnicza dla ustalenia
konsekwencji podatkowych eksportu towarów.
W tym celu należy jednoznacznie ustalić, miejsce, w
którym rozpoczyna się transport wywożonych
towarów. Rozpoczęcie tej procedury w polskim
urzędzie celnym jest niewątpliwym, lecz nie
wyłącznym dowodem rozpoczęcia takiego transportu
na terytorium Polski. Podatnik ma możliwość
przedstawienia dowodów, na potwierdzenie, że
procedura wywozu w rozumieniu przepisów celnych
rozpoczęła się wprawdzie w innym niż Polska kraju
Unii Europejskiej, lecz ze względu na fakt
nieprzerwanego
transportu,
rozpoczętego
na terytorium Polski, dostawa podlega polskim
przepisom o VAT. Ciężar dowodu będzie w takim
wypadku spoczywał na eksporterze. Sąd podkreślił,
że przerwanie transportu (np. poprzez rozładowanie
towaru) i ponowne jego podjęcie w innym kraju
Unii, co do zasady nie daje podstaw do uznania, że
wywóz towarów nastąpił z Polski. W takiej sytuacji,
analogicznie eksport do celów VAT należy
rozpoznać w tym kraju, w którym rozpoczyna się
transport zakończony wywozem towarów.
Analizowana tu uchwała (stanowisko sądu znane jest
na razie jedynie z ustnego uzasadnienia) powinna
poprawić sytuację przedsiębiorców i pozwolić na
wyeliminowanie niejednolitej praktyki organów
podatkowych czego przykładem jest interpretacja nr
IPPP3/443-272/12-4/BH z 9 maja 2012 roku w
której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał,
że rozpoczęcie procedury celnej w innym kraju niż
Polska nie stanowi eksportu towarów, o którym
mowa w art. 2 pkt 8 ustawy o VAT.
MILLER, CANFIELD,
W. BABICKI, A. CHEŁCHOWSKI I WSPÓLNICY SP.K.
ul. Batorego 28-32
81-366 Gdynia
Tel. +48 58 782-0050
Fax +48 58 782-0060
gdynia@pl.millercanfield.com
ul. Nowogrodzka 11
00-513 Warszawa
Tel. +48 22 447-4300
Fax +48 22 447-4301
warszawa@pl.millercanfield.com
ul. Św. Mikołaja 7
50-125 Wrocław
Tel. +48 71 337-6700
Fax +48 71 337-6701
wroclaw@pl.millercanfield.com
Zastrzeżenie: Niniejsza publikacja została przygotowana dla klientów i współpracowników kancelarii Miller Canfield. Ma ona na celu jedynie przedstawienie
streszczenia niektórych wydarzeń prawnych z wybranych dziedzin prawa. Z tego powodu informacje zawarte w niniejszej publikacji nie powinny stanowić podstawy do
podjęcia jakiejkolwiek decyzji dotyczącej określonego kierunku działania. Informacje te nie mogą też być traktowane jako porada prawna ani nie zastępują
szczegółowej opinii prawnej w konkretnej sprawie. W każdym przypadku należy skorzystać z usług doradców prawnych w celu weryfikacji, czy odpowiednie przepisy
prawa mają zastosowanie do określonej sytuacji.