24 października 2011 r. Naczelny Sąd
Administracyjny (dalej „NSA”) podjął uchwałę
dotyczącą
opodatkowania
abonamentów
medycznych finansowanych przez pracodawcę
(sygn. akt II FPS 7/10). NSA stwierdził, że
pracodawca ma obowiązek doliczenia wartości
abonamentów
medycznych
do
przychodów
pracownika ze stosunku pracy, od których
odprowadza się składki na podatek dochodowy od
osób fizycznych.
Według NSA abonament medyczny stanowi
nieodpłatne świadczenie, które ma istotny wymiar
finansowy. Przychód z tego tytułu powstaje w
momencie otrzymania uprawnienia do korzystania z
abonamentu medycznego, bez względu na to czy
pracownik skorzysta z konkretnej usługi medycznej.
Przy ustalaniu zindywidualizowanego przychodu
przypadającego na jednego pracownika, jako punkt
odniesienia powinno się potraktować cenę zakupu
pakietu. W przypadku, gdy w firmie abonamenty
medyczne opłacane są dla wszystkich pracowników
w formie ryczałtu, najprostszą metodą będzie
podzielenie wartości całościowej odpłatności ryczałtowej ponoszonej przez pracodawcę przez
liczbę pracowników uprawnionych do korzystania z
abonamentu.
U przedsiębiorcy, który do tej pory nie odprowadzał
za pracowników podatku od pakietów medycznych,
powstaje natomiast zaległość podatkowa. Taki
przedsiębiorca powinien skorygować deklarację PIT-
4R oraz PIT-11 i odprowadzić zaległy podatek
dochodowy na rachunek właściwego organu
podatkowego wraz z odsetkami za zwłokę.
Niedopełnienie wskazanych czynności skutkować
może wszczęciem postępowania podatkowego oraz
wydaniem decyzji o odpowiedzialności podatkowej
płatnika. Jednak w uzasadnionych przypadkach, na
wniosek podatnika, naczelnik urzędu skarbowego
może odroczyć, rozłożyć na raty lub umorzyć w
całości lub w części zapłatę zaległości podatkowej
wraz z odsetkami za zwłokę. Jednocześnie,
odpowiedzialność
płatnika
za
zobowiązanie
podatkowe ustaje po upływie pięciu lat licząc od
końca roku kalendarzowego, w którym upłynął
termin płatności.
Podjęta
przez
NSA
uchwała
dotycząca
opodatkowania pakietów medycznych ma także
znaczenie dla ich oskładkowania, gdyż podstawą
wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne jest
przychód pracownika w rozumieniu ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro
NSA rozstrzygnął, że abonamenty medyczne
wykupione przez pracodawcę stanowią przychód, to
będą one wchodziły do podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Płatnik
winien zatem dodać wartość abonamentu do innych
przychodów zatrudnionego i od uzyskanej sumy
potrącić i opłacić składki, które musi wykazać w
imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA za
miesiąc, kiedy opłacił abonament za pracownika.
Jeżeli płatnik wcześniej nie uwzględniał w
podstawie
wymiaru
składek
opłacanych
pracownikom pakietów medycznych, to powinien
sporządzić i przesłać korekty do ZUS. W
omawianym przypadku zaległości należy zapłacić za
10 ostatnich lat.
Warto jednak pamiętać, iż od obowiązku
oskładkowania pakietów medycznych istnieją pewne
wyjątki. Po pierwsze, zgodnie z par. 2 ust. 1 pkt 24
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad
ustalania
podstawy
wymiaru
składek
na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, nie odprowadza
się składek od abonamentu, jeżeli w myśl
postanowień układów zbiorowych pracy lub
przepisów o wynagradzaniu, pracownik zachowuje
do niego prawo w okresie pobierania wynagrodzenia
za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego,
macierzyńskiego,
opiekuńczego,
świadczenia
rehabilitacyjnego, pod warunkiem, że w okresie
pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku
pracownik może faktycznie z niego korzystać.
Istotne jest, że układ zbiorowy pracy lub przepisy o
wynagradzaniu
muszą
wprost
przewidywać
możliwość korzystania z pakietu medycznego w
czasie przebywania na którymś z wyżej
wymienionych świadczeń. Po drugie, par. 2 ust. 1
pkt 26 wspomnianego rozporządzenia przewiduje, że
płatnik nie jest zobowiązany do odprowadzania
składek od korzyści materialnych wynikających z
układów
zbiorowych
pracy,
regulaminów
wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a
polegających na uprawnieniu do zakupu po cenach
niższych niż detaliczne niektórych artykułów,
przedmiotów lub usług.
MILLER, CANFIELD,
W. BABICKI, A. CHEŁCHOWSKI I WSPÓLNICY SP.K.
ul. Batorego 28-32
81-366 Gdynia
Tel. +48 58 782-0050
Fax +48 58 782-0060
gdynia@pl.millercanfield.com
ul. Nowogrodzka 11
00-513 Warszawa
Tel. +48 22 447-4300
Fax +48 22 447-4301
warszawa@pl.millercanfield.com
ul. Św. Mikołaja 7
50-125 Wrocław
Tel. +48 71 337-6700
Fax +48 71 337-6701
wroclaw@pl.millercanfield.com
Zastrzeżenie: Niniejsza publikacja została przygotowana dla klientów i współpracowników kancelarii Miller Canfield. Ma ona na celu jedynie przedstawienie
streszczenia niektórych wydarzeń prawnych z wybranych dziedzin prawa. Z tego powodu informacje zawarte w niniejszej publikacji nie powinny stanowić podstawy do
podjęcia jakiejkolwiek decyzji dotyczącej określonego kierunku działania. Informacje te nie mogą też być traktowane jako porada prawna ani nie zastępują
szczegółowej opinii prawnej w konkretnej sprawie. W każdym przypadku należy skorzystać z usług doradców prawnych w celu weryfikacji, czy odpowiednie przepisy
prawa mają zastosowanie do określonej sytuacji.