W dniu 16 kwietnia 2014 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych („PZP”) oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 423). Przewidziane nowelizacją zmiany należy uznać za rewolucyjne zarówno dla zamawiających, jak i wykonawców.
Najważniejszą z nowości jest podniesienie progu stosowania PZP dla wszystkich zamawiających z 14 000 euro na 30 000 euro. Oznacza to, że do udzielania zamówień wyłączonych (czyli zawierania odpłatnych umów cywilnoprawnych) o wartości mniejszej niż 30 000 euro nie będzie konieczne spełnianie wymagań określonych ustawą Prawo zamówień publicznych, a więc umowy takie zawierane mogą być bez procedury wyboru kontrahenta, a ich treść może być swobodnie ustalana pomiędzy stronami.
Nowelizacja wprowadza również oczekiwane przez szereg środowisk (naukowe, oświatowe, artystyczne) zmiany w zakresie wyłączenia z obowiązku stosowania ustawy PZP do zamówień o wartości mniejszej niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 PZP, czyli
mniejszej niż tzw. progi unijne, w przypadku, gdy przedmiotem takich zamówień są: (i) dostawy lub usługi służące wyłącznie do celów prac badawczych, eksperymentalnych, naukowych lub rozwojowych, które nie służą prowadzeniu przez zamawiającego produkcji seryjnej, mającej na celu osiągnięcie rentowności rynkowej lub pokryciu kosztów badań lub rozwoju (art. 4 pkt 8a), (ii) dostawy lub usługi z zakresu działalności kulturalnej związanej z organizacją wystaw, koncertów, konkursów, festiwali, widowisk, spektakli teatralnych, przedsięwzięć z zakresu edukacji kulturalnej lub z gromadzeniem zbiorów muzealnych i bibliotecznych, jeżeli zamówienia te nie służą wyposażaniu zamawiającego w środki trwałe przeznaczone do bieżącej obsługi jego działalności (art. 4 pkt 8b), a także (na mocy ustawy z dnia 30 maja 2014 roku wchodzącej w życie 8 lipca 2014 roku) (iii) dostawy lub usługi z zakresu działalności oświatowej związane z gromadzeniem w bibliotekach szkolnych podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych, o których mowa w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), jeżeli zamówienia te nie służą wyposażaniu zamawiającego w środki trwałe przeznaczone do bieżącej obsługi jego działalności.
Wyżej opisana zmiana oznacza, iż zamawiający z sektora finansów publicznych oraz zamawiający będący innymi państwowymi jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, obowiązani będą do stosowania PZP w przypadku zawierania umów obejmujących wskazane trzy kategorie dostaw lub usług wyłącznie, gdy wartość takiego zamówienia wyniesie co najmniej 134 000 euro, natomiast w przypadku pozostałych zamawiających wartość tego typu zamówienia, od której zależy obowiązek stosowania PZP wynosi 207 000 euro.
Kolejnym istotnym ograniczeniem stosowania przepisów PZP jest wyłączenie spod reżimu tej ustawy zamówień na usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych, które nie są w całości opłacane przez zamawiającego, lub z których korzyści nie przypadają wyłącznie zamawiającemu dla potrzeb jego własnej działalności. W tym przypadku chodzi o sytuacje, gdy dana usługa w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych nie jest w całości opłacana przez zamawiającego, tj. współfinansowana jest przez podmioty prywatne lub świadczona jest w ramach współpracy między podmiotem publicznym a prywatnym (konsorcja naukowe, klastry naukowe, umowa o przeprowadzenie badań klinicznych itp.).
Opisane w artykule nowelizacje PZP powinny pozytywnie wpłynąć na stopień skomplikowania oraz szybkość udzielania zamówień publicznych przez zamawiających, a także zwiększyć szansę wykonawców na dostęp do niemałego przecież rynku zamówień publicznych.