Dnia 8 czerwca 2021 r. Prezydent podpisał tak zwaną Nową Ustawę Deweloperską,
tj. ustawę z dnia 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego
lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym.
Ustawa powołuje Deweloperski Fundusz Gwarancyjny („Fundusz”), który ma zwiększyć
ochronę osób, kupujących mieszkania z rynku pierwotnego w przypadku gdy deweloper
ogłosi upadłość. Zgodnie z przepisami Nowej Ustawy Deweloperskiej środki Funduszu
pochodzą:
- ze składek należnych od deweloperów;
- z odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym
Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz przychodów z lokat środków
Funduszu; - z roszczeń nabywcy wobec dewelopera lub banku, które po dokonaniu przez
Fundusz wypłat przechodzą z mocy prawa na Ubezpieczeniowy Fundusz
Gwarancyjny; - z wpływów z tytułu zaspokojenia się z masy upadłościowej w przypadku upadłości
dewelopera; - ze środków uzyskanych przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny z pożyczek
i kredytów na rzecz Funduszu; - z innych wpływów.
Składki deweloperów na Fundusz mają być odprowadzane od wypłat dokonywanych
przez nabywcę na mieszkaniowy rachunek powierniczy w związku z realizacją umowy
deweloperskiej. Początkowo projekt Nowej Ustawy Deweloperskiej zakładał, że ich
wysokość w przypadku otwartego mieszkaniowego rachunku powierniczego miała
wynieść maksymalnie 2 %, a w przypadku zamkniętego mieszkaniowego rachunku
powierniczego 0,2%.
Na etapie prac legislacyjnych pojawiły się propozycje zmian w wysokości składek na Fundusz.
Senat zgłosił poprawki do Nowej Ustawy Deweloperskiej, co skutkowało ich przyjęciem
i zmniejszeniem ww. maksymalnych wysokości stawek procentowych odpowiednio z 2%
na 1% oraz z 0,2% na 0,1%.
Ostatecznie faktyczną wysokość stawek określać będzie minister właściwy do spraw
budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa w
porozumieniu z ministrem właściwym do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu
opinii Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów, w drodze rozporządzenia.
Nowa Ustawa Deweloperska w art. 41 umożliwia również nabywcy lokalu mieszkalnego
albo domu jednorodzinnego odmowę dokonania odbioru nieruchomości w przypadku
stwierdzenia wady istotnej. W takim przypadku deweloper jest zobowiązany w terminie
14 dni do przekazania nabywcy informacji o uznaniu wad albo oświadczenia a odmowie ich
uznania oraz przyczynach takiej odmowy. Jeśli deweloper w ww. terminie nie poinformuje
nabywcy o uznaniu wad albo o odmowie uznania wad, uważa się, że wady zostały przez
niego uznane.
Uznanie wad przez dewelopera skutkuje generalnie obowiązkiem ich usunięcia w terminie
30 dni od podpisania protokołu odbioru, w którym wady zostały zgłoszone. Ostatecznie
nabywca może usunąć wady na koszt dewelopera. W przypadku uznania przez dewelopera
wady istotnej w protokole odbioru, po bezskutecznym upływie terminu na usunięcie wady
istotnej nabywca może odstąpić od umowy.
Większość przepisów Nowej Ustawy Deweloperskiej wejdzie w życie dopiero po upływie
12 miesięcy od jej ogłoszenia, natomiast część przepisów, w tym głównie te, które dotyczą
utworzenia Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego wejdą w życie już 30 dni od
dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Nowa Ustawa Deweloperska zastąpi ustawę
z dnia 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu
jednorodzinnego.
Artykuł opublikowany w PMR Construction Insight: Poland, Nr 7 (244), lipiec 2021