Zgodnie z art. 109 kodeksu cywilnego prokura jest
pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę
podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru
przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do
czynności sądowych i pozasądowych, jakie są
związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Prokurent, jako pełnomocnik, składa własne
oświadczenia woli, ale działa w imieniu i ze
skutkiem prawnym dla mocodawcy. Oznacza to, że
jego czynności wywołują skutki bezpośrednio w
sferze prawnej pryncypała.
Dokonywane przez
prokurenta czynności dotyczą tylko stosunków
zewnętrznych pomiędzy mocodawcą a osobami
trzecimi, pozostają one bez wpływu na sferę
wewnętrzną przedsiębiorcy.
Umocowanie do czynności sądowych obejmuje
możliwość reprezentowania przedsiębiorcy przed
sądami powszechnymi i administracyjnymi a także
dokonywanie wszelkich czynności procesowych.
Prokurent
jest
również
uprawniony
do
reprezentowania mocodawcy przed właściwymi
urzędami, organami administracji rządowej i
organami samorządu terytorialnego.
Zakres prokury jest szczegółowo określony przez
ustawę i nie może być ograniczany w stosunku do
osób trzecich, za wyjątkiem ustawowo określonych
przypadków. Jeden z takich przypadków stanowi
określona w art. 1095 Kodeksu cywilnego instytucja
prokury oddziałowej, sprowadzająca się do
ograniczenia umocowania prokurenta do zakresu
spraw
wpisanych
do
rejestru
oddziału
przedsiębiorstwa.
Zgodnie z art. 1096 Kodeksu cywilnego – prokura nie
może być przeniesiona przez prokurenta, może on
natomiast
ustanawiać
pełnomocników
do
dokonywania
poszczególnych
czynności
lub
pewnego rodzaju czynności, a mocodawca nie może
ograniczyć
tego
uprawnienia.
Ustanowienie pełnomocnika dotyczy jednak tylko czynności
mieszczących się w ustawowym zakresie prokury.
Instytucja prokury ma na celu zapewnienie
możliwości
podejmowania
przez
prokurenta
czynności prawnych mających na celu sprawne
funkcjonowanie przedsiębiorstwa oraz zapewnienie
jego bieżącego rozwoju, dlatego też ustawowy
zakres jego umocowania nie uprawnia go do
podejmowania
czynności
zmierzających
do
zakończenia bytu prawnego przedsiębiorstwa. Sam
fakt udzielenia prokury nie uprawnia prokurenta do
zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności
prawnej, na podstawie której może nastąpić
oddanie go do czasowego korzystania a także do
zbywania i obciążania nieruchomości wchodzących
w skład przedsiębiorstwa. Prokurent może dokonać
powyższych
czynności
tylko
na
podstawie
udzielonego przez mocodawcę pełnomocnictwa do
ich dokonania.
Ustawowy zakres umocowania prokurenta jest
szeroki,
zawiera
się
w
nim
zarówno
pełnomocnictwo procesowe jak i pełnomocnictwo
do
dokonywania
czynności
pozasądowych.
Prokurent może podejmować zarówno czynności
mieszczące się w zakresie czynności zwykłego
zarządu, jak i przekraczające ten zakres. Działania
podejmowane przez prokurenta muszą być jednak
związane
z
prowadzeniem
przedsiębiorstwa
mocodawcy.
MILLER, CANFIELD,
W. BABICKI, A. CHEŁCHOWSKI I WSPÓLNICY SP.K.
ul. Batorego 28-32
81-366 Gdynia
Tel. +48 58 782-0050
Fax +48 58 782-0060
gdynia@pl.millercanfield.com
ul. Nowogrodzka 11
00-513 Warszawa
Tel. +48 22 447-4300
Fax +48 22 447-4301
warszawa@pl.millercanfield.com
ul. Skarbowców 23a
53-125 Wrocław
Tel. +48 71 780-3100
Fax +48 71 780-3101
wroclaw@pl.millercanfield.com
Zastrzeżenie: Niniejsza publikacja została przygotowana dla klientów i współpracowników kancelarii Miller Canfield. Ma ona na celu jedynie
przedstawienie streszczenia niektórych wydarzeń prawnych z wybranych dziedzin prawa. Z tego powodu informacje zawarte w niniejszej
publikacji nie powinny stanowić podstawy do podjęcia jakiejkolwiek decyzji dotyczącej określonego kierunku działania. Informacje te nie mogą
też być traktowane jako porada prawna ani nie zastępują szczegółowej opinii prawnej w konkretnej sprawie. W każdym przypadku należy
skorzystać z usług doradców prawnych w celu weryfikacji, czy odpowiednie przepisy prawa mają zastosowanie do określonej sytuacji.