Niniejszym artykułem kontynuujemy serię komentarzy poświęconą nowej Ustawie Prawo własności przemysłowej („Projekt”)1. Analizowany projekt aktu w dalszym ciągu pozostaje na etapie opiniowania, w pracach przed skierowaniem go do laski marszałkowskiej w Sejmie. Czekamy na ocenę Projektu m. in. ze strony Prezesów UOKIK, Urzędu Patentowego („Urząd”), UODO oraz RPO i Rzecznika MŚP. Należy pamiętać, że wzmiankowane opinie, wszak ze zróżnicowanych źródeł, chroniących inne aspekty interesu publicznego, mogą znacząco wpłynąć na kształt Projektu. Dzisiaj przedstawimy modyfikacje istniejących przepisów w zakresie procedur, w tym postępowania przed Urzędem, a także zmiany dotyczące samego Urzędu.
1. Procedury, w tym postępowania i opłaty
Ogólne zasady postępowania przed Urzędem. Odstępuje się od obowiązku złożenia wypisu z rejestru przedsiębiorców KRS – umocowanie do reprezentacji podmiotu zagranicznego może poświadczyć za zgodność adwokat, radca prawny albo rzecznik patentowy. W projekcie przewidziano rezygnację z konieczności wzywania przez Urząd do złożenia dowodu uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Nieprofesjonalny pełnomocnik może udzielić substytucji, ale wyłącznie profesjonalnemu pełnomocnikowi. Zrezygnowano z konieczności wskazywania przez stronę przyczyn niedotrzymania terminu, z rozróżniania terminu na złożenie wniosku o przywrócenie terminu w zależności od przedmiotu własności przemysłowej, którego termin dotyczył.
Przyjęto jednolicie, że wniosek o przywrócenie terminu składa się w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym upłynął termin do dokonania określonej czynności. Uzasadnienie i zaskarżenie decyzji Urzędu. Wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy składa się w terminie 1 miesiąca od doręczenia decyzji, a uzasadnienie wniosku również w terminie 1 miesiąca, ale już po złożeniu samego wniosku, ewentualnie w terminie wskazanym przez Urząd.
Postępowanie sporne.
Ograniczenie prawa wyłącznego będzie rozstrzygane w ramach tego samego postępowania co wniosek o unieważnienie. Odstępuje się od zasady rozpatrywania spraw spornych na rozprawach w kierunku rozpoznania sprawy na posiedzeniach niejawnych. Wyznaczenie rozprawy będzie możliwe z urzędu albo na wniosek strony. Procedura w tym zakresie jest wzorowana na praktyce EUIPO3. Strony zdecydują o liczbie pism składanych w postępowaniu. Rozprawy będą mogły odbywać się zdalnie. Dodano możliwość sporządzania zapisu dźwięku i obrazu z rozprawy, w miejsce dotychczasowego pisemnego protokołu. Opozycja wobec znaku towarowego. Projekt zakłada zmianę nazwy środka zaskarżenia dla osób trzecich na etapie rejestracji znaku tj. w miejsce obecnego „sprzeciwu” wprowadza „opozycję” . Celem takiego rozwiązania jest rozróżnienie tej instytucji, odnoszącej się jedynie do znaków towarowych i mającej miejsce przed uzyskaniem prawa wyłącznego, od sprzeciwu wobec innych przedmiotów własności przemysłowej, którego złożenie możliwe jest dopiero po ich rejestracji. Skróceniu, z 3 do 2 miesięcy, ulega termin na wniesienie opozycji. Nie będzie możliwości przywrócenia terminu na wniesienie tego środka, a uprawnionym do jego wniesienia będzie również podmiot korzystający z wcześniejszego prawa ochronnego na znaku towarowym, np. licencjobiorca. Nieskutecznym będzie zarzut przedwczesności wniesienia opozycji – będzie ona uznana za wniesioną skutecznie, z tym że za datę jej wniesienia zostanie uznany pierwszy dzień, w którym jej wniesienie stało się możliwe, tj. dzień podania do publicznej wiadomości informacji o zgłoszeniu znaku towarowego.
Znosi się wymóg przedstawienia wszystkich dowodów już w chwili wnoszenia opozycji, wystarczające będzie zwięzłe przedstawienie okoliczności faktycznych. Ugodowe załatwienie sporu będzie możliwe; termin wyznaczy Urząd wyłącznie w sytuacji, gdy strony zadeklarują chęć godzenia się. Postępowanie sprzeciwowe. W postepowaniu dotyczącym wzoru użytkowego lub oznaczenia geograficznego dopuszczalnym będzie zawnioskowanie przez uprawnionego o zmianę zakresu ochrony udzielonej uprzednio, w sytuacji wniesienia sprzeciwu przez osobę trzecią. Międzynarodowy znak towarowy. Projekt reguluje postępowanie opozycyjne względem międzynarodowego znaku towarowego. Od daty publikacji udzielenia prawa ochronnego liczy się okres ochronny, który wynosić będzie 5 lat. Udostępnianie akt. Zgłaszający będzie mógł złożyć oświadczenie wskazujące dokumenty, których ujawnienie mogłoby zagrozić jego uzasadnionym interesom. Oświadczenie to składane będzie na piśmie i dołączane do akt rejestrowych. Równoległe postępowania. Projekt eliminuje możliwość, w odniesieniu do tego samego patentu, prowadzenia dwóch równoległych postępowań – o unieważnienie patentu i o ograniczenie patentu. Przekształcenie patentu. Projekt zakłada uzupełnienie luki prawnej, poprzez wskazanie trybu postępowania w przedmiocie przekształcenia patentu dodatkowego w samoistny. Wzór przemysłowy. Umożliwione zostanie usuwanie wad formalnych zgłoszenia w toku rejestracji. Wzór ma być jednolity – niedopuszczalnym jest wniosek obejmujący odmiany wzoru przemysłowego. Biuletyn Urzędu. W przypadku znaków towarowych zarówno ujawnienie znaku, jak i późniejsza publikacja po zbadaniu tzw. bezwzględnych przeszkód udzielenia ochrony, będą miały miejsce na stronie internetowej Urzędu. Zgłoszenie patentu nie będzie publikowane. Ujednolicenie opłaty zgłoszeniowej i opłaty za ochronę. Dotyczy to wszystkich przedmiotów własności przemysłowej. Dotychczasowe trzy opłaty: za zgłoszenie, za publikację oraz za pierwszy okres ochrony zostaną zastąpione jedną opłatą od zgłoszenia. Opłata wnoszona będzie wraz ze złożeniem zgłoszenia. Zwolnienie z opłaty. Uwzględnienie wniosku o zwolnienie z opłaty musi respektować wymóg, że pozostała do uiszczenia część nie może być niższa niż 20% opłaty należnej (w przypadku znaku towarowego dopuszczalne zwolnienie wynosi 50% opłaty należnej4). Uchylenie decyzji stwierdzającej wygaśnięcie prawa wyłącznego z powodu braku opłaty za ochronę w przewidzianym terminie. Zostanie zniesiony obowiązek złożenia dwóch odrębnych wniosków i udowadniania przez stronę wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności. Wystarczy złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, zawierające uprawdopodobnienie braku winy w uchybieniu terminu i uiszczenie zaległej opłaty, powiększonej o 30%.
2. Przepisy o Urzędzie
Pomoc publiczna Urzędu. Urząd będzie mógł, w zgodzie z zasadą pomocy de minimis, udzielać pomocy publicznej. Profesjonalizacja kadr Urzędu. Projekt wprowadza: kadencyjność Rzecznika Interesu Zawodowego oraz jego zastępcy, obowiązek uchwalenia przez Kolegium zarówno Regulaminu Kolegium Ekspertów jak i Kodeksu Etyki Ekspertów Urzędu Patentowego. Projekt zawiera kompleksową regulację postępowania dyscyplinarnego. Dokumenty. Zmiana dotyczy wzorów użytkowych, gdzie w miejsce świadectwa ochronnego będzie wydawane świadectwo rejestracji wzoru użytkowego. Rejestry. Wyodrębniono rejestr patentów europejskich z rejestru patentów.
Powyższym komentarzem kończymy część serii poświęconą modyfikacjom istniejących przepisów w przedmiocie PWP. Trzeci i ostatni artykuł będzie poświęcony komentarzom zmian i nieco szerszej analizie wybranych, nowych instytucji w polskim systemie PWP. Być może będą wtedy również dostępne pierwsze wnioski z procesu opiniowania Projektu, które zostały wspomniane na początku tego artykułu.