W związku z pandemią wywołaną wirusem SARS-CoV-2, zamknięta lub znacznie ograniczona pozostaje działalność wielu przedsiębiorstw. Rząd etapowo odmraża wprawdzie pewne dziedziny gospodarki, niemniej i tu działalność pozostaje znacząco zmniejszona.
W świetle decyzji rządu o otwarciu galerii handlowych od 4 maja 2020 r., wiele sieci handlowych i mniejszych sklepów podejmuje decyzję o zamykaniu niektórych swoich sklepów. Decyzja ta wynika przede wszystkim z konieczności płacenia czynszu w pełnej wysokości, tak jak miało to miejsce jeszcze przed pandemią, przy czym widomo, że ruch i zakładane obroty będą bez porównania niższe.
Ograniczenia te negatywnie wpływają na całą gospodarkę, zaś poszczególne przedsiębiorstwa mogą wymagać podjęcia działań ochronnych. Kiedy pojawiają się pierwsze oznaki utraty płynności finansowej można sięgać do regulacji prawnych, dzięki którym można uratować firmę i ochronić jej majątek. Dobór właściwych działań zależy od jej faktycznej sytuacji finansowej. Warto reagować szybko. W przypadku, kiedy firma nie jest jeszcze niewypłacalna, jednak z ustaleń wynika, że pojawiają się lub, w najbliższej przyszłości, mogą się pojawić oznaki niewypłacalności, wskazane jest podjęcie odpowiednich działań prawnych – otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego. Taka sytuacja może mieć miejsce, np. właśnie w obliczu konieczności zapłaty pełnego czynszu, przy spodziewanych wielokrotnie niższych obrotach.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo Restrukturyzacyjne („Prawo Restrukturyzacyjne”), postępowanie restrukturyzacyjne może być prowadzone wobec dłużnika zagrożonego niewypłacalnością oraz wobec dłużnika niewypłacalnego. Przy czym przez dłużnika zagrożonego niewypłacalnością należy rozumieć dłużnika, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się niewypłacalny. Szczególnie w obecnej sytuacji, powyższe może dotyczyć podmiotów, które właściwie z dnia na dzień, zaprzestały lub znacząco ograniczyły prowadzoną przez siebie działalność.
Postępowanie restrukturyzacyjne ma na celu uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu praw wierzycieli. Podjęcie postępowania restrukturyzacyjnego, może uratować podmioty zagrożone niewypłacalnością, zapewniając ochronę przed egzekucją oraz zachowanie umów i biznesu, dając szansę na przetrwanie firmy. Kluczowe jest jednak podjęcie działań szybko. Przewidując niewypłacalność należy jak najszybciej złoży wniosek o restrukturyzację. Taki wniosek rozpoczyna procedurę restrukturyzacyjną. Wówczas, korzystając z mechanizmów ochronnych, można skupić się na odbudowywaniu swojego biznesu. Takie działania mogą skutecznie umożliwić przezwyciężenie trudności.
W ramach Prawa Restrukturyzacyjnego, możliwe jest przeprowadzenie następujących procedur restrukturyzacyjnych: postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe, postępowanie sanacyjne. Każda z tych procedur restrukturyzacyjnych ma na celu zawarcie układu z wierzycielami. Forma restrukturyzacji wynika z faktycznej aktualnej sytuacji dłużnika oraz jego potrzeb. Zaś podjęcie decyzji, co do formy postępowania wymaga przeprowadzenia szczegółowej analizy
konkretnego przypadku.
Przy złożeniu wniosku o przeprowadzenie danej procedury postępowania restrukturyzacyjnego konieczne jest złożenie planu restrukturyzacyjnego (lub wstępnego planu restrukturyzacyjnego). Następnie zaś porozumienie się z wierzycielami w zakresie proponowanych i planowanych ustępstw. Wymogi, co do planu restrukturyzacyjnego oraz dalsza procedura w tym stopień jej sformalizowania, koszty, czas trwania, udział nadzorcy sądowego, zarządcy, sędziego komisarza czy wierzycieli, zapewnienie ochrony, zależne będą od obranej ścieżki postępowania w ramach restrukturyzacji.
W ramach planu restrukturyzacyjnego istnieje szeroki wachlarz możliwości do zaproponowania wierzycielom.
Oczywiście wszystko zależy od konkretnego przypadku danej firmy, do której takie propozycje i możliwości należy dostosować. Najważniejszym elementem będzie zwykle restrukturyzacja zadłużenia, która może polegać na rozłożeniu spłat zobowiązań w czasie, ich obniżeniu lub ustaleniu karencji na ich spłatę. Istotnym elementem może być możliwość uzyskania ochrony sądowej przed prowadzonymi przez wierzycieli egzekucjami. Najwięcej
instrumentów ochronnych podmiot uzyskuje przy zastosowaniu działań sanacyjnych. W ramach tego postępowania, co do zasady, możliwe jest odstępowanie od niekorzystnych umów wzajemnych, czy wpływanie na stosunki pracy w firmie.
Należy pamiętać, że procedury Prawa Restrukturyzacyjnego mogą dotyczyć także podmiotów, które już stały się niewypłacalne, w rozumieniu przepisów Prawa upadłościowego. Należy przy tym podkreślić, że prowadzenie procedury restrukturyzacyjnej w odniesieniu do takich podmiotów jest niezależne od obowiązku złożenia wniosku o upadłość. Jednak, mając na względzie interes dłużników, przepisy dają w takiej sytuacji pierwszeństwo procedurze restrukturyzacyjnej. Co do zasady bowiem, w przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i wniosku restrukturyzacyjnego, w pierwszej kolejności rozpoznaje się wniosek restrukturyzacyjny. Ponadto nie można ogłosić upadłości przedsiębiorcy w okresie od otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego do jego zakończenia lub prawomocnego umorzenia.
Wpływ ograniczeń na funkcjonowanie gospodarki odczuwają wszyscy. Sytuacja jest dynamiczna. Jeżeli, okaże się, że istnieje zagrożenie zaistnienia niewypłacalności firmy, konieczne jest jak najszybsze podjęcie odpowiednich działań w celu jej ochrony – należy złożyć wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.
Wybranie odpowiedniej procedury w ramach postępowania restrukturyzacyjnego wynika z sytuacji konkretnej firmy i jej dalszych oczekiwań. Dalsze działania, zmierzające w szczególności do sporządzenia planu restrukturyzacyjnego, związane z wybraną ścieżką postępowania wymagać będą niewątpliwie doradztwa prawnego. W związku z naszym wieloletnim doświadczeniem w zakresie postępowań restrukturyzacyjnych oraz upadłościowych pozostajemy do dyspozycji, w razie jakichkolwiek dalszych pytań czy wątpliwości.