1 stycznia 2021 roku weszła w życie w życie Ustawa
z dnia 11 września 2019 roku Prawo zamówień
publicznych – całkowicie nowy zbiór przepisów
zastępujący wersję z 29 stycznia 2004 roku. Zawiera
ona szereg istotnych zmian, które odmieniły charakter
zamówień publicznych i które warto omówić.
Najważniejszą zmianą w nowym Prawie zamówień
publicznych jest wprowadzenie trybu podstawowego
do katalogu trybów udzielania zamówień o wartości
mniejszej niż progi Unii Europejskiej. Tryb podstawowy
wprowadzony został w miejsce takich trybów
przetargu jak: przetarg ograniczony i nieograniczony,
negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny,
zapytanie o cenę i licytacja elektroniczna. Tryb ten
dzieli się na trzy rodzaje: bez negocjacji, z
możliwością negocjacji i z negocjacjami.
Tryb podstawowy bez negocjacji przypomina tryb
przetargu nieograniczonego. Zastosować go można
wtedy, gdy już na etapie wszczęcia postępowania specyfika przedmiotu zamówienia umożliwia opisanie
potrzeb zamawiającego w precyzyjny sposób i nie ma
potrzeby
prowadzenia
dalszych
negocjacji.
Obowiązkiem zamawiającego w tym trybie jest
sporządzenie specyfikacji istotnych warunków
zamówienia (dalej: SIWZ).
Tryb podstawowy z możliwością negocjacji dopuszcza
negocjacje złożonych ofert, ale tylko w przypadku
gdy zamawiający przewidział taką możliwość. Tutaj
również wymagane jest sporządzenie SIWZ, a
negocjacje nie mogą dotyczyć elementów, jakie
zostały w SIWZ zawarte.
Trzeci rodzaj, czyli tryb podstawowy z negocjacjami,
różni się od poprzednich przede wszystkim faktem, że
SIWZ sporządza się dopiero po przeprowadzeniu
negocjacji. Te z kolei są prowadzone na zaproszenie
zamawiającego i poprzedzone są sporządzeniem
przez niego opisu potrzeb i wymagań (nie będącego
jednak SIWZ).
Zmiany zachodzą również w zakresie postępowania
odwoławczego. Od 1 stycznia 2021 roku zmieniły się
regulacje
dotyczące
pełnomocników
stron.
Pełnomocnikiem takim będzie mógł zostać adwokat
lub radca prawny, pracownik jednostki, osoba
sprawująca zarząd nad majątkiem, a także podmiot
pozostający ze stroną w stosunku zlecenia (jeżeli w
zakres tegoż zlecenia wchodzi przedmiot sprawy).
Zniesione zostało również ograniczenie dotyczące
zakresu odwołania. Aktualnie odwołanie może
dotyczyć każdego elementu postępowania.
Zmieniły się również niektóre aspekty postępowania
skargowego. Podstawową zmianę stanowi zmiana
sądu właściwego do ich rozpatrywania. Przed 1
stycznia 2021 roku był to sąd okręgowy właściwy dla
siedziby lub miejsca zamieszkania zamawiającego. W
nowych przepisach nastąpiła jednak unifikacja i
wszystkie tego typu skargi rozpatrywać będzie Sąd
Okręgowy w Warszawie. Wydłużeniu uległ termin na
wniesienie skargi – aktualnie jest to 14 dni od dnia
doręczenia orzeczenia. Niemniej ważną zmianą w
postępowaniu skargowym jest udostępnienie instytucji
skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego większej
liczbie podmiotów. Według nowych przepisów
uprawniony do wniesienia takowej jest już nie tylko
Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, ale również
strona. Ostatnia różnica między starymi i nowymi
przepisami to wysokość wpisu od skargi.
Dotychczasowa pięciokrotność wpisu wniesionego od
odwołania została zastąpiona jego trzykrotnością.
Jak więc można zauważyć, zmiany w Prawie
zamówień publicznych są dosyć rozległe, a w
niniejszym artykule przytoczono tylko wybrane.
Ustawodawca dąży niewątpliwie do jak największego
uproszczenia procedury zamówień publicznych i
uczynienia jej przystępniejszą – o czym świadczy
zarówno zmniejszenie liczby trybów udzielania
zamówień publicznych, jak również obniżenie
wysokości wpisu i wydłużenie terminu na złożenie
skargi. Wydaje się, że jest to dobry kierunek i nowe przepisy powinny spotkać się z większą aprobatą
zarówno zamawiających, jak i wykonawców.
Zastrzeżenie: Niniejsza publikacja została przygotowana dla klientów i współpracowników kancelarii Miller Canfield. Ma ona na celu jedynie przedstawienie streszczenia
niektórych wydarzeń prawnych z wybranych dziedzin prawa. Z tego powodu informacje zawarte w niniejszej publikacji nie powinny stanowić podstawy do podjęcia
jakiejkolwiek decyzji dotyczącej określonego kierunku działania. Informacje te nie mogą też być traktowane jako porada prawna ani nie zastępują szczegółowej opinii prawnej
w konkretnej sprawie. W każdym przypadku należy skorzystać z usług doradców prawnych w celu weryfikacji, czy odpowiednie przepisy prawa mają zastosowanie do
określonej sytuacji.